Wednesday, July 15, 2009

Fever in Greek translation III

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα παιδιά

Τα παιδιά πεθαίνουν περίπου όπως και τα περιστέρια, και μάλιστα το χειρότερο είναι ότι πολλά παιδιά πεθαίνουν από φάρμακα που τα περιστέρια δεν θα δοκιμάσουν ποτέ. Ο Άντρας το ήξερε αυτό, όταν εξέφρασε τις ανησυχίες του για τον πυρετό στην τεχνικό του εργαστηρίου. Αντιμετωπίζεται ακόμα σαν να είμαστε στον Μεσαίωνα. Ο γιατρός δεν έχει χορηγήσει ακόμα το βαρύ πυροβολικό των αντιβιοτικών.
«Είναι ανησυχητικό», είπε με συγκατάβαση η τεχνικός του εργαστηρίου. «Λένε ότι η γρίπη στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου πήρε πολύ περισσότερες ζωές απ’ ότι ο ίδιος ο πόλεμος – τουλάχιστον 20 εκατομμύρια.»
«Τα παραλέτε, δεν πιστεύω…»
«Όχι, αλήθεια, το διάβασα σε ένα περιοδικό που βγαίνει κάθε μήνα. Ένα επιστημονικό περιοδικό που απευθύνεται στο ευρύ κοινό… Είναι φοβερό αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμα και σήμερα πεθαίνει κόσμος από γρίπη και πανδημίες. Και πείτε μου τώρα, πως γίνεται και μέχρι σήμερα δεν έχει βρει κανείς κάποιο αποτελεσματικό φάρμακο που να είναι ιοστατικό και μη τοξικό…»
«Δηλαδή πιστεύετε ότι…»
Η τεχνικός του εργαστηρίου τον διακόπτει, «Ναι, νομίζω ότι το διάβασα και αυτό εκεί …»
Τώρα τη διακόπτει αυτός, «Το μωρό μας έχει μόνο πυρετό. Συνήθως, η ασπιρίνη την κάνει τη δουλειά της και είναι ακίνδυνη…»
«Όχι και τόσο ακίνδυνη», είπε αυτή. «Δεν έχετε ακούσει πόσο επικίνδυνα είναι τα σαλικυλικά, συνεπώς και η ασπιρίνη; Λένε πως έχουν πεθάνει παιδιά εξαιτίας της. Μεταξύ άλλων, μία από τις παρενέργειες είναι και η ακατάσχετη αιμορραγία… Νόμιζα ότι το γνωρίζατε…»

Υπάρχουν φορές που ο Άντρας πιάνει τον εαυτό του να κυριεύεται από μια επίμονη σκέψη: Τι άλλο πρέπει να γνωρίζω; Οφείλω να γνωρίζω ότι το παιδί μπορεί να αρρωστήσει. Οφείλω να του ρίξω τον πυρετό, αλλά αν δεν τα καταφέρω πρέπει να ξέρω πώς, που και πότε να ζητήσω βοήθεια. Οφείλω να γνωρίζω πού να απευθυνθώ για συμβουλές. Επιπλέον, οφείλω να γνωρίζω ότι όλα αυτά μπορούν να αποτύχουν παταγωδώς;!!
Όταν ο Άντρας ήταν στην ηλικία του Παιδιού, αργά και σταδιακά άρχισε να καταλαβαίνει πώς λειτουργεί ο κόσμος (πρώτα μέσα από τα παραμύθια). Του έκανε εντύπωση πόσο απλά είναι όλα, πώς υπάρχει μια λογική μεταξύ αιτίας και αποτελέσματος. Σκεφτόταν ότι αν πράγματι είναι έτσι, τότε είναι αδύνατον να μην πετύχει τους στόχους του, αποκομίζοντας και μερικά πρόσθετα οφέλη στην πορεία. Έκτοτε όμως, ποτέ δεν ένιωσε ξανά αυτή την ατράνταχτη βεβαιότητα ότι τα πράγματα βαίνουν κατ’ ευχήν. Έτσι, και με την ασπιρίνη…
Τότε, ο Άντρας διάβασε προσεκτικά: «Ασπιρίνη» (Φαρμακοποιία για τα συστατικά και την περιγραφή δράσεων) παρενέργειες: σε κανονική δοσολογία, περίπου το 6% των ανθρώπων παρουσιάζουν κάποιες ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, δυσπεψία, εμετό), εσωτερική αιμορραγία. Μακροχρόνια, προκαλείται υποχρωμική αναιμία που στο 20% των περιπτώσεων συνοδεύεται από γαστρεντερική αιμορραγία (μέλανα εκκένωση, αιματέμεση, ενώ στα έλκη μπορεί να παρουσιαστεί διάτρηση). Αυξημένη αιμορραγία με συμπτώματα επίσταξης, δερματικής σύμφυσης, αιμορραγικές διαταραχές (θρομβοπενία, απλαστική αναιμία, ακοκκιοκυττάρωση που μπορεί να οδηγήσει σε παγκυτοπενία). Υπάρχει και ο κίνδυνος νεφρικής ανεπάρκειας, θηλοειδικής νέκρωσης και ηπατική ανεπάρκεια. Εμβοές των ώτων σε ποσοστό 1% και κώφωση σε ποσοστό 3%. Σε αλλεργικούς, πρόκληση ασθματικών κρίσεων, εμφάνιση δερματικών εξανθημάτων, ενίοτε κάποιες βλάβες ανάλογες των συνδρόμων Stevens-Johnson και Lyell, πιθανό σύνδρομο Reye σε παιδιά (ξαφνική υπερπυρεξία, μεταβολική οξέωση, νευρολογικές και ψυχικές διαταραχές, υπέρπνοια, εμετοί, σπασμοί, ηπατική ανεπάρκεια) κ.λπ.

Έως σήμερα ο Άντρας ήταν βέβαιος –μακάρι νά΄ ξερε γιατί– ότι η ασπιρίνη ήταν το μόνο φάρμακο χωρίς παρενέργειες, μια μεγάλη ανακάλυψη του αιώνα. Ποτέ του δεν είχε ακούσει για αιμορραγικές διαταραχές και σύνδρομο Reye. Και το Παιδί; Μυστήριο. Πρόβλημα. Πόσες φορές έβαζε με προθυμία στο στόμα του πράγματα που έμοιαζαν παράλογα. Και τώρα που το Παιδί δεν θέλει ασπιρίνη, ο Άντρας και η Γυναίκα γίνονται παράλογοι;

Ο Άντρας τηλεφωνεί με αγωνία στο σπίτι, αλλά η Γυναίκα απαντάει ήρεμα. Το Παιδί είναι εντάξει. Ευτυχώς που δεν πανικοβλήθηκαν και δεν χρησιμοποίησαν αντιβιοτικά. Θα μπορούσαν να είχαν πειράξει το Παιδί στην καρδιά ή στο συκώτι. Ο Άντρας σημείωσε υποσυνείδητα σε έναν από τους πιο σημαντικούς λοβούς του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη, έναν λοβό που φέρει επίσης την ικανότητα να επιλύει προβλήματα, να παίρνει αποφάσεις καθώς και να σχεδιάζει, τη σκέψη: «να διαβάσω για τ’ αντιβιοτικά στη Φαρμακοποιία». Δεν αποτελεί όμως προτεραιότητα. Πράγματι, το Παιδί ήδη παίζει. Ζωγραφίζει. Ο Άντρας ακούει στο βάθος τη φωνούλα του Παιδιού και κατεβάζει το ακουστικό. Ο κόσμος, παρά τα σαλικυλικά, το σύνδρομο Reye και την άγνοια του Άντρα για τις παρενέργειες των αντιβιοτικών, συνεχίζει να κινείται.

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα περιστέρια:

Όταν ο Άντρας φεύγει από το ερευνητικό κέντρο (τελευταίος, ως συνήθως, καθώς αρνείται να παρεκκλίνει από τα σχέδια της ημέρας) δεν βλέπει το περιστέρι. Δεν βρίσκεται κοντά στο κιβώτιο ούτε κοντά στον αεραγωγό. Ο Άντρας ξεκινά για το σπίτι με ανάλαφρο βήμα και πριν βγει από την εσωτερική αυλή σκοντάφτει στο νεκρό περιστέρι. Προς στιγμή τρομάζει. Το βλέμμα του καρφώνεται στο εξογκωμένο μάτι του περιστεριού, το οποίο καθρεφτίζει ακόμη την αμεσότητα της παιδικής έκπληξης ότι ο θάνατος δεν είναι παρά ένα σκληρό, άδικο αστείο. Αλήθεια, πώς γνωρίζει ο εγκέφαλος του περιστεριού ότι η μάχη στο εσωτερικό του σώματος έχει χαθεί οριστικά; Υπάρχει κάποιος αγγελιοφόρος που διασχίζει το εξαντλημένο σώμα για να προειδοποιήσει για τον κίνδυνο; Εάν υπάρχει πότε αντιλαμβάνεται ότι το τέλος πλησιάζει; Ή είναι η δύναμη του πυρετού τόσο φιλεύσπλαχνη που απλώς δεν το συνειδητοποιεί κανείς; Πώς γίνεται και σταματάει το ρολόι φέρνοντας το τέλος σε ολόκληρη την ανιαρή ζωή του περιστεριού;

Ο Άντρας επιφυλακτικά προσπερνάει το μικρό παγωμένο περιστέρι. ‘Ύστερα επιστρέφει από την αποθήκη, παίρνει φτυάρι και σακούλα, ρίχνει το περιστέρι στο χαρτοκιβώτιο και το θάβει προσεκτικά. Φαινόταν τόσο εύκολο. Κλείνοντας το κιβώτιο, η ιστορία του περιστεριού που αποζητούσε βοήθεια είχε τελειώσει. «Ξέρεις, δεν μπορώ να βοηθήσω», είναι σαν να λέει ο Άντρας, «Δεν υπάρχει ίδρυμα για σένα, αλλιώς θα είχα τηλεφωνήσει». Και ο Άντρας αποφασιστικός και σχεδόν ικανοποιημένος πηγαίνει σπίτι.

Η μέρα τελείωσε με απίθανο τρόπο. Τελείωσε άσχημα. Με τον ερχομό της νύχτας, ο πυρετός επιστρέφει. Κυριεύει ξανά το Παιδί, κινούμενος σαν ανεξέλεγκτη πυρκαγιά...

(The end)



Wednesday, July 8, 2009

Fever in Greek translation II


Πυρετός II.

...


Ανήκουμε σε ένα πολιτισμό εξαρτημένων - αλληλοεξαρτώμενων. Εξαρτόμαστε από άλλους και οι άλλοι από εμάς. Όταν αυτή η αλυσίδα σπάσει, κάτι που συμβαίνει πολύ συχνά, γινόμαστε πιο ανυπεράσπιστοι επειδή στηριζόμαστε σε αυτή την αλληλεξάρτηση.

Ο Άντρας στηρίζεται σε αυτόματες προσδοκίες για να επιστρέψει σε μια ζωή κυριαρχούμενη και ελεγχόμενη από το καθεστώς. Αλλά όταν επέστρεψε σπίτι, βρέθηκε αντιμέτωπος με το κλάμα του Παιδιού – όμοιο με ιαχές πολέμου – που ακουγόταν από τις σκάλες. Η Γυναίκα τά’ χει χαμένα. Ο γιατρός δεν έχει έρθει ακόμη. (Πόση ώρα να έχει περάσει;). Υπάρχουν πολλές, πάρα πολλές παρόμοιες περιπτώσεις. Ο Άντρας εξαγριώνεται επειδή είναι αδύναμος. Στην ‘περίπτωση’ τους, το Παιδί ξαπλωμένο με μισάνοιχτα μάτια, προσπαθεί να ανασάνει και καίγεται μέχρι την άκρη των ματιών του.

Ο Άντρας τηλεφωνεί στο γιατρό αλλά απαντά μια ηλίθια γραμματέας. Της βάζει τις φωνές και αυτό προς στιγμή τον ανακουφίζει αλλά όχι και το Παιδί. Ο Άντρας και η Γυναίκα κοιτάζονται. Παρόλο που βρίσκονται σε έναν προηγμένο πολιτισμό, αυτή τη μάχη πρέπει να την κερδίσουν μόνοι τους.

Ο πυρετός χειροτερεύει.

Το παιδί ξαφνικά λέει: «Θα τραγουδήσω», αλλά δεν τραγουδάει.
«Θα ζωγραφίσω», αλλά δεν ζωγραφίζει.
«Θα γίνω καλά;» ρωτάει με αγωνία.
«Ναι» απάντησαν ο Άντρας και η Γυναίκα, σίγουροι και οι δύο. «Αλλά...» πρόσθεσαν και αυτό το «αλλά» είναι σημάδι για μία σειρά από απίστευτα γεγονότα που ακολουθούν. Απίστευτα για ένα Παιδί, που ήρθε στον κόσμο με την πεποίθηση ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε όταν εκείνο γεννήθηκε.

Ο κόσμος θα μπορούσε να είναι ασφαλής και υπάκουος, αλλά δεν είναι. Δεν είναι λογικός. Το σώμα του Παιδιού βρίσκεται τώρα σε πόλεμο με την ίδια του την ύπαρξη, ενώ αυτοί προσθέτουν νέους λόγους ανησυχίας.

Ο πυρετός πρέπει να πέσει.

Οι κρύες κομπρέσες δεν βοηθούν. Οι μουσκεμένες πετσέτες στεγνώνουν στο λεπτό. Ο Άντρας και η Γυναίκα ξεντύνουν το εύθραυστο κορμάκι του Παιδιού. Μένει γυμνό και τρέμει. Το πάνε στο θάλαμο των βασανιστηρίων – στο μπάνιο. Το Παιδί διαισθάνεται ότι τα χειρότερα έπονται και αντιστέκεται, αλλά εκείνοι το κρατούν σταθερά κάτω από το κρύο νερό. Το Παιδί απλώνει τα χέρια του αναζητώντας μια αγκαλιά, λαχταρώντας για ένα τέλος σε αυτή την σκληρή μάχη, αλλά αυτοί το κρατούν σταθερά, μακριά τους, ρίχνοντας ακόμα πιο κρύο νερό. Τώρα, το Παιδί δεν είναι πια ένας γυμνός τρεμάμενος μονάρχης, αλλά ένα ταπεινωμένο και παραπεταμένο γυμνό πουλάκι με τις φτερούγες του διάπλατα ανοιχτές. Το στήθος του τρέμει κάτω από το κρύο νερό και τα δάκρυα τρέχουν σαν ρυάκια, με κλάμα τόσο δυνατό και άναρθρο που θυμίζει κραυγές πουλιών. Ο Άντρας και η Γυναίκα αποστρέφουν το βλέμμα τους, το πουλάκι στριφογυρνά στα χέρια τους και λέει καθαρά: α.

Όταν όλα έχουν τελειώσει, το Παιδί, πάλι πίσω στο κρεβάτι, λέει με ανθρώπινη φωνή: «Θα τραγουδήσω, θα ζωγραφίσω», και επιτέλους κοιμάται.

Τελικά ο γιατρός έρχεται, με το σύντομο μήνυμα: «Είμαστε στο πλευρό σας. Εσείς θα ’στε στο δικό μας – δίνοντάς του κουράγιο». Δεν ξυπνούν το Παιδί. Τους συμβουλεύει ψιθυρίζοντας από πάνω του. Όμως το θέμα δεν έχει να κάνει με συμβουλές, αλλά με μια διαβεβαίωση. Ναι, αυτός ο πυρετός είναι ο χειρότερος απ’ όλους. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τους 40 βαθμούς. «Έχετε ασπιρίνες στο σπίτι;» ρωτάει ο γιατρός. «Στη χειρότερη περίπτωση…κανένα άλλο φάρμακο. Όμως, όχι ακόμα.»

Ο γιατρός τους αποχαιρετά με ενθαρρυντικά λόγια: «Συνεχίζουμε να είμαστε στο πλευρό σας.»

Ο Άντρας και η Γυναίκα μένουν μόνοι. Δεν μιλούν. Σκέφτονται το ίδιο πράγμα. Πως θα καταλάβουν πότε έχουν έρθει τα χειρότερα; Όμως πολύ σύντομα και πολύ εύκολα το καταλαβαίνουν, όταν ακόμη και το μαρτύριο του κρύου ντους δεν φέρνει αποτέλεσμα.

Έτσι τώρα έρχεται νέο μαρτύριο και όλοι υποφέρουν γιατί σ’ αυτή την περίπτωση το Παιδί μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του πιο αποτελεσματικά. Μ’ ένα κουταλάκι του γλυκού προσπαθούν να δώσουν ένα τέταρτο ασπιρίνη στο ερημιτικά κλειστό του στόμα. Αυτό τινάζει το κεφάλι του μπρος πίσω, χτυπώντας τους με τα χέρια, ενώ ο Άντρας και η Γυναίκα αντιστέκονται οργισμένα στο πείσμα του. Ξανά και ξανά, ξεθεωμένοι, προσπαθούν να δώσουν στο Παιδί με το ζόρι, νέες δόσεις ασπιρίνης.

Πως είναι δυνατόν το Παιδί να κατασκόπευε στην κουζίνα και να φοβόταν τόσο πολύ μήπως του ρίξουν φάρμακο στο ρόφημά του; Όταν τελικά καταφέρνουν να του το δώσουν, κάνει αμέσως εμετό…

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα παιδιά


Μια ανάμνηση που παραμένει ζωντανή στην οικογένεια, είναι η ιστορία μιας συγγενούς που επέζησε από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μόνη με δύο μικρά παιδιά: ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Και τα δύο ήταν άρρωστα μέχρι θανάτου. Χρειάζονταν φάρμακα. Η μητέρα μπορούσε να δώσει φάρμακα στο κορίτσι, που ήταν ήδη πολύ αδύναμο. Το αγόρι, που ήταν δυνατότερο, αντιστάθηκε και πέθανε. Αν το γνωρίζεις αυτό, δεν είναι σίγουρο πως ό,τι και να γίνει θα δώσεις το φάρμακο στο παιδί σου;

Ο Άντρας και η Γυναίκα δεν έδωσαν φάρμακο στο Παιδί. Παραιτήθηκαν ξαπλώνοντας δίπλα στο μικρό ζεστό κορμάκι. Μένοντας σε επιφυλακή, καταφέρνουν να κοιμηθούν ανήσυχα. Και ξυπνούν πάλι μες την ανησυχία, έχοντας κάνει πολύ άσχημο ύπνο, σαν και του Παιδιού. Περιμένουν. Νωρίς το πρωί, ο πυρετός πέφτει. Τουλάχιστον πέτυχαν να διαλύσουν την ασπιρίνη μέσα στο ρόφημά του…

Η επιστήμη βρίσκεται στα πιο απίθανα μέρη.

Το γνωρίζουμε ήδη σε αυτό το ερευνητικό κέντρο. Το πρωί το περιστέρι περιμένει τον Άνδρα μπροστά από το ερευνητικό κέντρο, με τα φτερά του αναστατωμένα – είναι καμπουριαστό και σιωπηλό.

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα περιστέρια

Kάποιος έξυπνος φημισμένος επιστήμονας και δοκιμιογράφος, ονόματι Δρ. Lewis Thomas, έγραψε το αξιόλογο δοκίμιο «Θάνατος στη Φύση». Σε αυτό ανέλυσε το παράξενο χαρακτηριστικό που έχουν τα ζώα να πεθαίνουν διακριτικά και μόνα και κατέγραψε πόσα είδη ζώων, την κατάλληλη στιγμή, αναζητούν την απομόνωση και αφήνουν την κοινότητά τους. Επιπλέον μιλάει για το πόσο λίγα νεκρά ζώα, κυρίως πουλιά, βλέπουμε σε σχέση με το πόσα πεθαίνουν καθημερινά από φυσικά αίτια.

Το περιστέρι μας επιμένει να στέκεται μπροστά από τις πόρτες του ερευνητικού κέντρου. Μερικές φορές, όταν ο Άνδρας σηκώνει το βλέμμα από τη δουλειά του, το βλέπει να στέκεται εκεί. Αλλά τί ελπίδες έχει αυτό το περιστέρι όταν η αρρώστια τού επιτίθεται, όταν η ιογενής διμοιρία, έτοιμη για όλα, διαπερνά τις αμυντικές γραμμές που δημιουργούν οι βλεννώδεις μεμβράνες, διανέμοντας ό,τι χειρότερο διαθέτει, ακόμα και στους πιο ευαίσθητους ιστούς;. Ιοί εισχωρούν μέσα στα κύτταρα του εγκεφάλου, τρυπώντας τα κυτταρικά τοιχώματα και περνούν λαθραία τις ψευδείς πληροφορίες των νουκλεονικών τους οξέων. Γενετικά κωδικοποιημένες ταινίες, τις οποίες τα μολυσμένα κύτταρα εμπιστεύονται, καταγράφουν την πληροφορία στο δικό τους κύκλωμα κι έπειτα δουλεύουν με στόχο τον πολλαπλασιασμό των ιών και κατά συνέπεια την ολική καταστροφή. Όταν η κατάσταση ξεφύγει τόσο, τι μπορεί να διατηρήσει ένα περιστέρι ως μονάδα, ως ύπαρξη, ως ολοκληρωμένη οντότητα...; Τώρα πια, το κέντρο ελέγχου του «εγώ» του περιστεριού, δεν εμπλέκεται πλέον στη μάχη και το περιστέρι έχει απομείνει στο ρόλο του θεατή. Μπορεί μόνο να προσευχηθεί και να στείλει ένα τελευταίο μήνυμα σε κάθε κύτταρο ακόμα κι αν δεν γνωρίζει ποια είναι η θέση του στο μέτωπο της μάχης. Το μήνυμα πρέπει να είναι ισχυρό. Πάλεψε με όποιον τρόπο μπορείς... για όλους. Τί άλλο μπορεί να κάνει αυτό το σαστισμένο περιστέρι, αναλύοντας κάθε πιθανότητα μέσα στον αρτηριοσκληρωτικό του εγκέφαλο; Τί άλλο μπορεί να κάνει από το να τινάζει τα φτερά του, να μαζεύεται και να περιμένει; Ωστόσο, η εντολή εξακολουθεί να κατακαίει το μυαλό – μέσα σε αυτό το χωρίς σκέψη κεφάλι. Στην πραγματικότητα το περιστέρι έχει ήδη εξαφανιστεί.

Ο Άνδρας πιστεύει πως το περιστέρι πέταξε , αφού δεν το είδε από το γραφείο του. Αλλά είναι μόνο για μια στιγμή. Πηγαίνοντας στο εργαστήριο που βρίσκεται στο υπόγειο βλέπει φευγαλέα το περιστέρι. Κινείται ήδη πιο κοντά στον αεραγωγό, όχι μακριά από την είσοδο του ερευνητικού κέντρου.
Το περιστέρι είχε συρθεί προς ένα ζεστό μέρος, σπρωγμένο από διαίσθηση ώστε να βοηθήσει να αναζωπυρωθούν οι δυνάμεις του. Αλλά και με διδακτικό νόημα: “Το ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να διακρίνει τα «ξενικά» (νοσογόνα μικρόβια) και τα «ανυπότακτα» (τα δικά μας κύτταρα) και να τα αδρανοποιήσει. Εάν το σύστημα δεν επιτύχει, τότε η όλη κατάσταση μπορεί να έχει μοιραία κατάληξη.

Η πρώτη γραμμή άμυνας (μακροφάγα, μονοκύτταρα και ουδετερόφιλα) και οι υπόλοιποι φυσικοί δολοφόνοι, κάνουν πολύτιμες και συγκεκριμένες ανοσολογικές αντιδράσεις, καθορισμένες από Β-κύτταρα, T-κύτταρα και Β-λεμφοκύτταρα, κάτω από την επιρροή των αντιγόνων (το υλικό που πυροδοτεί την ανοσολογική αντίδραση) και με την παρουσία των αυξητικών παραγόντων, δημιουργούν ανοσοσφαιρίνες, διαιρούνται και μέσα σε λίγες μέρες ωριμάζουν σε πρωτοπλασματικά κύτταρα. Κυρίως καταπολεμούν βακτηριακές μολύνσεις. Τα Τ-λεμφοκύτταρα εξοντώνουν τα κύτταρα του οργανισμού που είτε είναι ξένα, είτε είναι μολυσμένα με ιούς και μεταλλαγμένα, και έχουν ανοσοποιητική-ρυθμιστική λειτουργία."

Μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στα Τ και Β λεμφοκύτταρα σχετίζεται με τον τρόπο που αυτά διακρίνουν τα αντιγόνα. Τα Β-κύτταρα αναγνωρίζουν αμέσως τα αντιγόνα. Ενώ τα Τ-κύτταρα αναγνωρίζουν τα τμήματα των αντιγόνων που είναι συνδεδεμένα με την αλβουμίνη και με το Μείζων Σύμπλεγμα Ιστοσυμβατότητας (MHC). Το φαινόμενο αυτό το ονομάζουμε καταστολή του MHC…´


(to be continued)

Wednesday, July 1, 2009

Fever in Greek translation I

Πυρετός


Μετάφραση: Αγγελική Νέγκα, Κατερίνα Ντάλλα, Σωτήρης Ντάλλας, Θεοδώρα Παπανικολάου, Αννέτα Σβορώνου, Γιάννης Σιδέρης, Θάλεια Σταθά
Επιμέλεια: Χρήστος Χρυσόπουλος



Η μέρα άρχισε με τον πιο απίθανο τρόπο. Άρχισε άσχημα. Η συνηθισμένη οικογενειακή ρουτίνα διαταράχτηκε εκείνο το πρωινό. Η μηχανή, μόλις ξεκίνησε να λειτουργεί, χάλασε.

Αυτό ήταν το σκηνικό καθώς ο Άντρας και η Γυναίκα άνοιξαν το ραδιόφωνο. Δεν άκουγαν τις ειδήσεις αλλά το πρόγραμμα Αγγλικής γλώσσας του BBC ανταλλάσσοντας κοφτές κουβέντες μεταξύ τους. Όλα στοχεύουν σε μια καλύτερη ζωή, λένε οι Κομμουνιστές. Και οι Καπιταλιστές, από την άλλη, δεν είναι περισσότερο εφευρετικοί.

Καθώς προγραμματίζουν την ημέρα τους, κοιτούν συνεχώς πάνω από τους ώμους τους, το παιδί στο ασταθές καρεκλάκι: ο προσωρινός θρόνος του μονάρχη που θα εγκαταλειφθεί όταν το Παιδί μεγαλώσει.

Συνήθως, το Παιδί, χτυπάει και πασαλείβεται, χοροπηδάει και ουρλιάζει κατά τη διάρκεια του πρωινού. Σήμερα δεν υπήρχαν ούτε χοροπηδητά ούτε ουρλιαχτά. Το Παιδί καθόταν δειλά στην καρέκλα του· ούτε έφαγε ούτε έσπασε τίποτα και ήσυχα με τα μάτια του ζήτησε να πάει στο κρεβατάκι του. Οι γονείς ξαφνικά σάστισαν και έγιναν καχύποπτοι. Δεν το περίμεναν ποτέ αυτό. Δεν είχε ξανασυμβεί. Η Γυναίκα ετοιμάζεται να πάει το παιδί στο γιατρό· ο Άντρας πάει για δουλειά στο ερευνητικό κέντρο.

Η επιστήμη βρίσκεται στα πιο απίστευτα μέρη. Πρόσφατα το ερευνητικό κέντρο μεταφέρθηκε από ένα παλιό ζαχαροπλαστείο σε ένα παλιό κρεοπωλείο. Το κρεοπωλείο υπερτερεί σε σχέση με το ζαχαροπλαστείο – έχει ένα μεγάλο κελάρι, με καλές συνθήκες ψύξης και υπέρ–φυγοκεντρωτές

Οι υπέρ-φυγοκεντρωτές δεν λειτουργούσαν σωστά στο ζαχαροπλαστείο. Στο κρεοπωλείο –στο βαθύ, σκοτεινό και βρώμικο χώρο μιας εξαόροφης εργατικής πολυκατοικίας του περασμένου αιώνα- λειτουργούσαν. Το εργαστήριο στεγάζεται σε μια μικρή εσωτερική αυλή. Όταν μεταφέρθηκε εκεί, όλα κύλησαν εξαρχής ομαλά, χωρίς να χρειαστούν παρεμβάσεις.

Μόλις ο Άντρας φτάνει, τον υποδέχονται τα φώτα του εργαστηρίου που πλημμυρίζουν την αυλή διαλύοντας το μισοσκόταδο ενός κρύου πρωινού του Νοέμβρη. Τα παράθυρα των διαμερισμάτων στη άλλη πλευρά της αυλής, έρημα πια από τους ενοίκους τους, είναι ψυχρά και σκοτεινά. Το πρωινό προκαλεί ανατριχίλα.

Ο Άντρας μπαίνει στην αυλή, κατευθυνόμενος προς το ερευνητικό κέντρο. Μόλις ανοίγει την μπροστινή πόρτα, η ματιά του πέφτει στο κεφάλι ενός περιστεριού με τα φτερά ανασηκωμένα. Είναι η δεύτερη μέρα σκέφτηκε, που το πουλί κουρνιάζει στο κιβώτιο.

Κανείς δεν γνωρίζει γιατί το περιστέρι δεν πετάει. Κρύβεται πίσω από το κιβώτιο και δεν απομακρύνεται όταν κάποιος πλησιάζει. Μοιάζει να αναζητά βοήθεια.

Άραγε είναι άρρωστο; Αν ναι, θα μπορούσε να το βοηθήσει; Και αν μπορούσε, θα έπρεπε, Ο Άντρας ξεκλείδωσε την μπροστινή πόρτα και καθώς την έκλεισε, έψαξε να δει αν το περιστέρι ήταν πάλι στη θέση του. Ναι, όντως ήταν εκεί και περίμενε. Αλλά ο Άντρας σκέφτηκε ότι ίσως τα πράγματα δεν ήταν τόσο άσχημα. Τουλάχιστον όχι τόσο άσχημα, ώστε να παρέμβει - έστω και με τη σκέψη του.

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα περιστέρια

Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι ένα περιστέρι πεθαίνει όταν αρχίζει να συμπεριφέρεται αφύσικα. Έχει σταματήσει να πετά από τόπο σε τόπο και δεν κάνει ότι κάνουν τα άλλα περιστέρια: να προσπαθεί να κατακτήσει όλες τις στέγες της πόλης, να χοροπηδάει γύρω από κάθε διαθέσιμο θηλυκό περιστέρι, να κουτσουλάει κάθε ρομαντική γωνιά και τα αγάλματα σημαντικών ανθρώπων.

Το μισοπεθαμένο περιστέρι, απέχει από όλες τις απολαύσεις, όλα τα ιδανικά, τους στόχους και τις επιδιώξεις που μπορεί να έχει ένα περιστέρι. Πέφτει στη γη και περιμένει. Δεν κουνά πλέον απότομα και ανέκφραστα το κεφάλι του. Κατά περίεργο τρόπο, το κεφάλι κινείται μόνο από τη μια πλευρά, με το μάτι σαν να έχει πεταχτεί από την κόγχη του, επιχειρώντας να έρθει σε επαφή, όχι μόνο να δει, αλλά σχεδόν να αγγίξει, το κάθε τι γύρω του. Το μισοπεθαμένο περιστέρι στερείται ό,τι χρειάζεται για να είναι περιστέρι. Και είναι τότε πια δύσκολο να κάνεις επιστημονικές ερωτήσεις.

Η γυναίκα τηλεφωνεί.

Το παιδί είναι στο κρεβάτι με πυρετό. Δεν πήγαν στον γιατρό, ήταν πολύ αργά για να μετακινηθεί.

Όταν το παιδί δεν μπορεί να πάει στον γιατρό, ο γιατρός πρέπει να πάει στο παιδί. Μετά από όλο αυτό, ο άντρας ξαλαφρώνει από την αγωνία του. Η μάχη κατά του πυρετού έχει αρχίσει. Η ζωή έχει ήδη μετατραπεί σε μια σκυταλοδρομία, από το ένα ίδρυμα στο άλλο. Στον δρόμο υπάρχουν ομάδες άμεσης δράσης σε ετοιμότητα. Γι’ αυτό το λόγο, η σκέψη καταλήγει αισιόδοξα. Ας έρθουν να κάνουν ό,τι πρέπει.

Κάτι για το πώς πεθαίνουν τα παιδιά

Κάποιος έξυπνος άντρας (γιατρός και τιμημένος με βραβείο Νόμπελ στην Ιατρική, εν ονόματι Peter Medawar) έγραψε ότι ένας τόσο περίπλοκος οργανισμός όπως ο ανθρώπινος, πολύ συχνά πεθαίνει όχι λόγω ασθένειας, αλλά εξαιτίας των υπερβολικά ισχυρών αμυντικών αντιδράσεων του. Μια τέτοια αμυντική αντίδραση είναι ο πυρετός. Το σώμα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και δεν μπορεί να σταματήσει. Οι κώδωνες κρούουν ξανά και ξανά. Οι υπερασπιστές του σώματος ανεβοκατεβαίνουν ένθερμα τις επάλξεις, μέχρι τους πιο υψηλούς πύργους και τα προπύργια, και ξανά υποχωρούν. Τελικά, οι κώδωνες του κινδύνου σταματάνε και έπειτα όλοι οι υπερασπιστές βρίσκουν τη θέση τους στα τείχη του οχυρού του σώματος. Σφιχτά και σιωπηλά, διατηρώντας τις θέσεις τους ενάντια στον εχθρό. Εντούτοις ο πυρετός, ορισμένες φορές εξαντλεί τις δυνατότητες του, σε βαθμό τέτοιο που επιδεινώνεται και βγαίνει εκτός ελέγχου. Οι κώδωνες ηχούν τρελά και ακατάπαυστα. Ο πυρετός ανεβαίνει τόσο, που οι φλόγες του χτυπούν και καταβροχθίζουν τον ναό του σώματος. Μια στιγμή πριν, υπήρχε ακόμα η δυνατότητα για μια επιτυχημένη άμυνα. Την επόμενη στιγμή, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα. Αρχικά, η φωτιά ξεκινά από τη βιβλιοθήκη. Τα εγκεφαλικά κύτταρα καταστρέφονται ανεπανόρθωτα. Τα σχέδια στρατηγικής άμυνας αχρηστεύονται, το μόνο που απομένει από τις ακριβείς οδηγίες είναι ένας σωρός από στάχτες. Τα περάσματα του σώματος μετατρέπονται σε έναν λαβύρινθο, όπου και οι υπερασπιστές χάνουν το δρόμο τους. Οι δυνάμεις της αρρώστιας, κατακτούν αυτό το ανοργάνωτο κάστρο του σώματος δίχως ιδιαίτερη προσπάθεια.

Τα καλά σχέδια μπορούν πολύ εύκολα να οδηγήσουν σε καταστροφή. Η περιγραφή έγινε από κάποιον άλλο έξυπνο άντρα (πιλότο και αφηγητή των πιο όμορφων παραμυθιών, εν ονόματι Saint Exupery) ως εξής: «Ο θάνατος του παππού - που επέστρεψε στο χώμα αφού είχε ζήσει τη ζωή του - είναι κάτι όμορφο. Η κηδεία του είναι το κάψιμο ενός χρησιμοποιημένου εργαλείου. Αλλά είδα το θάνατο παιδιών ανάμεσα στους δικούς μου ανθρώπους, τα οποία με ήσυχα μισόκλειστα μάτια προσπαθούσαν να ανασάνουν και φλέγονταν μέχρι την άκρη των ματιών τους. Ο Θεός φαίνεται σαν να κρατά το δρεπάνι και μαζί με τα ώριμα σιτηρά να κόβει και μερικά λουλούδια».

Ο Άντρας τα γνωρίζει όλα αυτά και σήμερα έχει ένα κακό προαίσθημα ότι ο θάνατος είναι επίσης πολύ κοντά. Αλλά δεν θέλει να το πιστέψει. Υπάρχουν πολλά εμπόδια που μπορούν να τον σταματήσουν. Πολλά λευκά τείχη χτίζονται γύρω από το σώμα που ασθενεί. Πολλές θεραπείες στήνονται ως παγίδες για τον πυρετό. Απέναντι σε όλα αυτά, ο Θάνατος δεν κάνει στην άκρη. Εξακολουθεί να καραδοκεί κάπου εδώ τριγύρω…

Η επιστήμη βρίσκεται στα πιο απίστευτα μέρη.

Εδώ, για παράδειγμα, στη σκοτεινή βρώμικη αυλή αυτό το απόγευμα του Νοεμβρίου που μοιάζει με πρωί. Μόνο τα παράθυρα των διαμερισμάτων μαρτυρούν κάποια αλλαγή, αλλάζουν ρόλο και τώρα φωτίζουν την αυλή.

Τα παράθυρα της επιστήμης κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Ο Άντρας φεύγει τελευταίος. Εξακολουθεί να αρνείται να παρεκκλίνει από τη Σταυροφορία της ημέρας. Προτού κλείσει τις μπροστινές πόρτες του ερευνητικού κέντρου, άθελά του ελέγχει αν το περιστέρι είναι εκεί. Όντως βρίσκεται εκεί, μόνο που έχει μετακινηθεί από τον κάδο προς την πόρτα και πιο κοντά στον Άντρα. Περιμένει και δεν κινείται. Εκείνος ξαφνιάζεται για μια στιγμή. Λυπάται για το περιστέρι και για τον εαυτό του - για το περιστέρι επειδή του λείπει κάτι, και για τον εαυτό του επειδή δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Μετά αποχωρίζονται σιωπηλά.

(to be continued)